1.Piston Pump (ปั๊มลูกสูบ)
คือปั๊มที่ทำงานโดยใช้ ลูกสูบ (Piston) เคลื่อนที่เข้า-ออกในกระบอกสูบเพื่อดูดและจ่ายของเหลว ซึ่งเป็นระบบที่ใช้กันแพร่หลายในงานบรรจุของเหลวแบบ กึ่งอัตโนมัติและอัตโนมัติ
✅ หลักการทำงานโดยย่อ:
เมื่อลูกสูบ เคลื่อนถอยหลัง → ของเหลวจะถูกดูดเข้ามาในกระบอก
เมื่อลูกสูบ เคลื่อนออก → ของเหลวจะถูกดันออกไปยังหัวจ่าย
✅ คุณสมบัติเด่นของ Piston Pump:
ปรับขนาดลูกสูบและระยะการเคลื่อนที่ได้ตามต้องการ เช่น 50ml / 500ml / 1000ml
เหมาะกับของเหลวหลายประเภท ทั้งของเหลวใส (เช่น น้ำ) และของหนืดระดับกลาง (เช่น เจล น้ำมัน ครีม)
ใช้งานง่ายและคุ้มค่า ราคาไม่สูงเกินไปเมื่อเทียบกับประสิทธิภาพ และดูแลรักษาง่าย
🧴 เหมาะสำหรับสินค้าแบบไหน?
น้ำมันพืช, น้ำปลา, ซีอิ๊ว
เจลล้างมือ, ครีม, โลชั่น
น้ำยาเคมี, น้ำยาล้างจาน, ปุ๋ยน้ำ
น้ำสมุนไพร, น้ำผลไม้
⚙️ จุดเด่นเมื่อเทียบกับปั๊มแบบอื่น : ข้อเปรียบเทียบ Piston Pump
ความแม่นยำ ★★★★☆
ของเหลวหนืด ★★★☆☆
บรรจุเร็ว ★★★☆☆
ใช้งานต่อเนื่อง ★★★★☆
ราคา ปานกลาง
ซ่อมบำรุง เปลี่ยนซีล / ทำความสะอาดกระบอกง่าย
🔧 ข้อควรระวัง: หากใช้กับของที่มีเนื้อหรือกาก อาจทำให้ซีลหรือวาล์สึกหรอง่าย ต้องล้างกระบอกให้สะอาดหลังใช้งานทุกครั้ง เพื่อไม่ให้ลูกสูบฝืด
2.Rotor Servo Pump
คือระบบปั๊มที่ผสานระหว่าง: ✅ Rotor Pump (ปั๊มโรเตอร์): สำหรับบรรจุของเหลวหนืด/มีชิ้นเนื้อ ✅ Servo Motor: ควบคุมการหมุนของโรเตอร์ด้วยความแม่นยำสูง
🔧 หลักการทำงาน:
โรเตอร์ภายในปั๊มจะหมุนเพื่อ ดูด-ส่งของเหลว ไปยังหัวบรรจุ
เซอร์โวมอเตอร์ควบคุมความเร็ว/ทิศทาง/ระยะหมุนของโรเตอร์แบบ แม่นยำระดับมิลลิลิตร
สามารถตั้งค่าปริมาณบรรจุได้ผ่านหน้าจอสัมผัส (PLC)
✅ จุดเด่นของ Rotor Servo Pump:
หัวข้อ | จุดเด่น |
---|---|
🎯 แม่นยำมาก | เซอร์โวควบคุมรอบหมุน ทำให้บรรจุปริมาณเป๊ะทุกขวด |
🧴 รองรับของหนืด | เช่น ครีม, น้ำพริก, น้ำผึ้ง, เนยถั่ว, น้ำมัน |
⚙️ รองรับชิ้นเนื้อ | ซอสมีเนื้อ, สมุนไพรบดหยาบ, ซุป |
🔄 บรรจุต่อเนื่องไม่สะดุด | ไม่มีแรงกระชาก หรือการตัดแรงเหมือนปั๊มลม |
🧼 ถอดล้างง่าย ถูกสุขอนามัย | วัสดุเกรดอาหาร เช่น SUS304/SUS316 |
🧪 เหมาะกับสินค้าแบบไหน?
น้ำพริก, น้ำจิ้ม, น้ำมันพืช, ครีม, เจล
ผลิตภัณฑ์ดูแลผิว, แชมพู, โลชั่น
อาหารกึ่งสำเร็จรูปที่มีเนื้อหยาบ
ยาเหนียว ยาสมุนไพรเข้มข้น
3.Peristaltic Pump หรือที่เรียกทั่วไปว่า ปั๊มแบบบีบท่อ
คือปั๊มที่ทำงานโดยใช้ ลูกกลิ้งหมุนบีบสายซิลิโคน เพื่อดันของเหลวเคลื่อนที่ไปในทิศทางเดียว โดย ของเหลวจะไม่สัมผัสกับตัวเครื่องเลย สัมผัสเฉพาะด้านในของท่อเท่านั้น
🔧 หลักการทำงาน:
ลูกกลิ้งหมุนกดสาย → ของเหลวในท่อจะถูกดันไปข้างหน้า
เมื่อปล่อยสาย → ท่อจะคืนตัว และดูดของเหลวเข้าไปใหม่โดยอัตโนมัติ
✅ จุดเด่นของ Peristaltic Pump:
จุดเด่น | รายละเอียด |
---|---|
🧴 สะอาด (Sterile) | ของเหลวสัมผัสเฉพาะ “ด้านในของท่อ” → ลดโอกาสปนเปื้อน |
🎯 แม่นยำ | เหมาะสำหรับปริมาณบรรจุขนาดเล็ก เช่น 5ml – 500ml |
🔄 ถอดล้างง่ายมาก | แค่เปลี่ยนท่อ → ไม่ต้องล้างทั้งระบบ |
🧪 เหมาะกับของเหลวใส/สะอาด | เช่น น้ำ, แอลกอฮอล์, เซรั่ม, น้ำหอม, ยา |
⚖️ ต้นทุนต่ำ ใช้งานง่าย | เหมาะกับผู้เริ่มต้น, ห้องแล็บ, SME ขนาดเล็ก |
🧪 ตัวอย่างการใช้งาน:
-
💧 น้ำบริสุทธิ์, น้ำสมุนไพร, น้ำหอม
-
🧴 เซรั่ม, เวชสำอาง, เจลใส
-
🧫 แอลกอฮอล์, ยาเหลว, สารเคมี
-
🧪 ใช้ในห้องแล็บที่ต้องการความปลอดเชื้อสูง
⚠️ ข้อควรระวัง:
-
ไม่เหมาะกับของหนืดหรือมีเนื้อ เช่น น้ำพริก ซอสเข้มข้น
-
อายุการใช้งานของท่อจำกัด → ต้องเปลี่ยนท่อสม่ำเสมอ
-
ความแม่นยำจะลดลงหากท่อเสื่อมสภาพ
📌 สรุป:
Peristaltic Pump เหมาะกับงานที่ต้องการความสะอาดสูง, ปริมาณน้อย, และใช้งานง่าย เช่น เวชสำอาง ยา หรือสินค้าใสๆ ไม่มีเนื้อ
📊 ตารางเปรียบเทียบปั๊ม 3 ประเภท
คุณสมบัติ / ประเภทปั๊ม | Rotor Pump (โรเตอร์) | Piston Pump (ลูกสูบ) | Peristaltic Pump (บีบท่อ) |
---|---|---|---|
✅ เหมาะกับของเหลวแบบไหน | ของเหลวหนืด/มีชิ้นเนื้อ เช่น น้ำพริก ครีม ซอส | ของเหลวหนืดระดับกลาง เช่น เจล น้ำมัน | ของเหลวใส |
✅ แม่นยำในการบรรจุ | สูง (เมื่อใช้คู่เซอร์โว) | ปานกลาง | สูง |
✅ รองรับแรงดันสูง | ได้ดีมาก | ปานกลาง | ไม่เหมาะกับแรงดันสูง |
✅ เหมาะกับงานต่อเนื่อง | เหมาะมาก | ปานกลาง | พอใช้ (เหมาะกับงานเล็ก) |
✅ ความเร็วในการบรรจุ | สูง | ปานกลาง | ต่ำถึงปานกลาง |
✅ ต้นทุนเครื่องจักร | สูง | ปานกลาง | ต่ำถึงปานกลาง |
✅ การดูแลบำรุงรักษา | ทำความสะอาดง่าย | ต้องล้างซีลและกระบอกสูบ | ล้างง่าย เปลี่ยนแค่สาย |
✅ ความสะอาด/ถูกสุขอนามัย | สูง | ปานกลาง | สูงมาก (ไม่มีของเหลวสัมผัสกับปั๊ม) |
✅ เหมาะกับอุตสาหกรรม | อาหาร เครื่องสำอาง เวชภัณฑ์ | อาหาร เคมีภัณฑ์ SME | ห้องแล็บ เวชภัณฑ์ สารเคมี |
✅ สรุปแบบเข้าใจง่าย:
-
Rotor Pump:
👉 เหมาะกับของหนืด มีเนื้อ ใช้งานหนัก ต้องการความแม่นยำสูง เหมาะกับโรงงานหรือสายการผลิตอัตโนมัติ -
Piston Pump:
👉 เหมาะกับงานทั่วไปที่ต้องการแม่นยำ เช่น ครีม เจล น้ำมัน ไม่แพงมาก ดูแลง่าย -
Peristaltic Pump:
👉 เหมาะกับของเหลวใส งานห้องแล็บ หรือสินค้าที่ต้องการความสะอาดสูงสุด ไม่มีการปนเปื้อนจากปั๊ม